De Griekse onafhankelijkheidsdag: parades, gebruiken, geschiedenis, datum en tradities
Dit artikel werd gepubliceerd op 28 oktober 2022 en bijgewerkt op 2 november 2022.
De onafhankelijkheidsdag in Griekenland is een bijzonder prachtig feest, want het zijn eigenlijk twee feestdagen in één. Het is een van de belangrijkste nationale feestdagen en overal wordt deze dag uitgebreid op 25 maart gevierd en valt samen met de aankondiging van de geboorte van Jezus aan Maria - de Evangelismos.
Dit is eigenlijk geen toeval, want de Griekse onafhankelijkheidsdag ontleent veel betekenis aan de Evangelismos.
De Evangelismos - de annunciatie van de geboorte van Jezus aan Maria
Precies negen maanden voor Kerstmis, het feest van de geboorte van Christus, is de annunciatie. Dit is de dag waarop Jezus werd geïncarneerd - de conceptie van de zoon van God.
Alle Griekse namen die zijn afgeleid van Evangelismos vieren op deze dag Evangelos (zoals de Griekse academicus en politicus) Vangelis Papathanasiou (zoals de componist) een afgeleide van Evangelos, en Evangelia, plus Theotokos (Theotokos is het orthodoxe woord voor de Moeder van Jezus - zoals Dei Genitrix)
De betekenis van de Evangelismos en de onafhankelijkheidsdag
De Griekse onafhankelijkheid was niet alleen een politieke strijd voor soevereiniteit en om zich te bevrijden van de eeuwenlange Ottomaanse bezetting, maar het was ook een geestelijke strijd. Het orthodoxe Christendom was een essentieel en definitief onderdeel van de Griekse identiteit toen de Grieken vochten voor onafhankelijkheid van hun onderdrukkers, die Moslim waren.
Het begin van de Griekse onafhankelijkheidsoorlog
De Metropoliet Germanos van Patra - in de volksmond Palaion Patron Germanos genoemd - hief, vergezeld van Griekse vrijheidsstrijders, de Griekse vlag met een kruis bij het Agia Lavra-klooster in Kalavrita, in de Peloponnesos, om de oorlog aan de Ottomanen verklaren. Door deze symbolische datumkeuze werd de de Griekse orthodoxie en de onafhankelijkheid onlosmakelijk met elkaar verbonden. Het was alsof de zegeningen van de Maagd konden helpen in hun strijd.
Lees ook: Grondbeginselen en geschiedenis van de Griekse taal
De Griekse onafhankelijkheidsstrijd
De onafhankelijkheidsoorlog duurde erg lang. Hoewel er aanvankelijk successen werden geboekt en Athene - toen nog slechts een dorp aan de voet van het prachtige Parthenon - in juni 1922 werd veroverd, duurde de oorlog nog lang. Tegen 1827 viel Athene net als veel van de Griekse eilanden weer in de handen van de Ottomanen.
Internationaal sentiment verenigd in de zaak van Griekse onafhankelijkheid
In veel opzichten begon de Griekse onafhankelijkheidsoorlog in het buitenland, door het toenemende bewustzijn van verlichte Europeanen die veel van hun cultuur en waarden aan het oude Griekenland te danken hadden. Het ideaal van het oude Griekenland, de bakermat van de filosofie, van de drama, van de idealen van de westerse kunst en, belangrijk, van de democratie, werd gekoesterd door de intellectuelen van het westen. Toen zij zagen hoe de erfgenamen van dit glorieuze erfgoed door de Ottomanen werden onderdrukt en tot op zekere hoogte hoe hun medechristenen werden onderdrukt door de moslims, ontstond een sterk gevoel van steun voor de benarde situatie van de Grieken.
Gebeurtenissen zoals met name het bloedbad van Chios in 1922 mobiliseerden de publieke opinie. Griekenland genoot de steun van het volk en van de grote mogendheden. Intellectuelen uit die tijd promootten de Griekse zaak en sloten zich in sommige gevallen aan - zoals de beroemde dichter Lord Byron.
Griekenland kon heldhaftig doorvechten. Er waren serieuze kansen onderweg, waarvan de meest bekende de verwoestende belegering van Missolonghi in 1826. Maar de Slag bij Navarino in oktober 1827, in de baai van Navarino in de Peloponnesos, bleek een belangrijk keerpunt te zijn. Vanuit hier breidde het zich uit naar de rest van het land. Griekenland, als bakermat van de westerse beschaving, kreeg na verloop van tijd hulp vanuit Europa. Met de hulp van Frankrijk, Groot-Brittannië en Rusland wisten ze het tij te keren
Lees ook: De viering van de zegening van het water - Driekoningen
Het Verdrag van Edirne/Adrianopel
Ter afsluiting van de Russisch-Turkse oorlog, wat ook een factor was die bijdroeg aan de Griekse onafhankelijkheid, werd een verdrag in Edirne (Adrianopel in het Grieks) ondertekend, dat nu dicht bij de Griekse grens ligt. Een van die voorwaarden was dat het Ottomaanse Rijk in 1829 gedwongen werd om de soevereiniteit van de onafhankelijke Griekse Staat te erkennen.
Helden van de Revolutie
Bezoekers aan Griekenland zullen snel vertrouwd raken met de namen van vele helden van de revolutie, hoewel ze het misschien niet weten. Straten en pleinen in heel Griekenland zijn naar hen genoemd. Theodoros Kolokotronis, een klepht (vormde een confederatie van onregelmatige Moreot-klepht-bendes), was een Griekse generaal en leider van de opstand. Ook opmerkelijk zijn admiraal Laskarina Bouboulina (de eerste vrouw die de rang van admiraal bereikte), de commandant Giorgos Karaiskakis en de generaal Yiannis Makriyiannis waren ook belangrijke figuren, evenals de Souliote hoofdman Markos Botsaris. Manto Mavrogenous, van de Cycladen, was ook een overtuigende figuur. Verfijnd, aristocratisch en meertalig, droeg ze met haar aanzienlijke fortuin, haar connecties en intelligentie bij aan de zaak door deze in de salons van Parijs te promoten. Haar persoonlijke moed op verschillende slagvelden zal nooit worden vergeten. Dit zijn slechts enkele van de vele mannen en vrouwen wiens moed voor altijd wordt herdacht.
Hoe vieren de Grieken de onafhankelijkheidsdag?
Op 25 maart wapperen de Griekse vlaggen fier in de zachte lentewind. Deze belangrijke feestdag valt samen met het begin van de lente, het feest van de annunciatie en de komst van Pasen - het is een feestelijke tijd in Griekenland.
Sluitingstijden op onafhankelijkheidsdag in Griekenland
Onafhankelijkheidsdag in Griekenland is een belangrijke nationale feestdag. Alles is gesloten, zelfs de archeologische vindplaatsen. Als de feestdag in een weekend valt, zijn op de maandag of de vrijdag erna banken, scholen enz. ook gesloten ter gelegenheid van de feestdag (maar niet de archeologische vindplaatsen, want die zouden in het weekend toch al open zijn geweest).
Lees ook: De Kretenzische lyra: ervaar de schoonheid van de Kretenzische lier
Vieringen op school
Elke scholier in Griekenland kent de Griekse basisdansen en op schoolpleinen in het hele land dansen ze gekleed in blauw en wit in grote kringen voor de feestdag.
Op de dag zelf worden er door heel Griekenland parades gehouden. De beste leerling mag hierbij met de Griekse vlag voorop lopen en dagen van tevoren wordt er op school al ijverig geoefend met het netjes in de pas lopen. De parades trekken altijd veel toeschouwers en zijn bij uitstek een sociale aangelegenheid. Men komt er altijd oude bekenden tegen en na afloop wordt er in de buurt meestal uitgebreid koffie gedronken met vrienden en bekenden.
Parades
In Athene wordt de Griekse onafhankelijkheidsdag met een enorme militaire parade gevierd, waarbij iedereen die met zijn moed en vaardigheden aan de Griekse samenleving deelneemt, vertegenwoordigd is zoals bijvoorbeeld de kustwacht en de brandweer. (Een soortgelijke parade vindt ook plaats in Thessaloniki op “Ochi”-dag - de dag dat Griekenland “nee” tegen de Italianen zei, waarmee ze op 28 oktober de Tweede Wereldoorlog ingingen). Ook in de rest van Griekenland vinden militaire parades plaats.
Slagschepen vullen de havens en gevechtsvliegtuigen voeren verbluffende manoeuvres uit - Griekse piloten hebben de reputatie om een van de allerbeste in de NAVO te zijn.
Onafhankelijkheidsdag in Griekenland en het feest van de Aankondiging
De vakantie valt bijna altijd tijdens de lenteperiode van vasten, die aan Pasen voorafgaat. Op deze dag is de traditionele vastenmaaltijd gebakken gezouten kabeljauw - Bakaliaros. Deze gedroogde en gezouten vis wordt meer dan 24 uur geweekt en vervolgens in een deeglaagje knapperig gefrituurd. Waarom gefrituurd? Dit is eigenlijk de enige manier waarop deze vis smakelijk bereid kan worden. De vis wordt geserveerd met Skordalia, een puree van knoflook en geprakte aardappelen en/of geweekt wit brood. Bakaliaros is daarom ook het traditionele gerecht van de Griekse onafhankelijkheidsdag. Mocht je op 25 maart ooit in Griekenland zijn, dan mag deze feestelijke maaltijd niet ontbreken. Het wordt in de meeste restaurants en tavernes als specialiteit geserveerd.
Lees ook: Schone maandag op Kreta
Hoe heet de Griekse onafhankelijkheidsdag?
Net als in de Verenigde Staten wordt deze dag, hoewel hij officieel de onafhankelijkheidsdag heet, meestal aangeduid met de datum: 25 maart - “Eikosi-pente Martiou”
